Skip to main content

Beyoncé's nieuwe album Cowboy Carter: een inspirerende blik op beeld en geschiedenis

Beyoncé heeft het weer gedaan. Met haar nieuwe album Cowboy Carter weet ze ons niet alleen muzikaal te raken, maar ook visueel te prikkelen. Het artwork vertoont namelijk een opvallende gelijkenis met twee afbeeldingen van de Nederlandse Maagd uit de Atlas Van Stolk. Waar we normaal een witte vrouw zouden zien, plaatst Beyoncé zichzelf in deze beeldtaal. Dit zet aan tot denken en sluit perfect aan bij het thema van haar album: een nieuwe kijk op de geschiedenis van muziekgenres, in dit geval countrymuziek.

 

Beelden met een boodschap

Laten we eerlijk zijn, sommige beelden zitten zo diep in ons hoofd dat ze onbewust bepaalde boodschappen overbrengen. Denk aan iemand die aan een kruis hangt, en je denkt meteen aan Jezus. Of aan een badeend met een blauw-gele hoofddoek en pareloorbel, en je denkt aan Vermeer’s Meisje met de parel.

Fotografie Cowboy Carter door Blair Caldwell, 2024
Affiche door Otto Eerelman, 1892, Atlas Van Stolk, inc. no. 53674
Tekening door Jacob Spoel, 1863, Atlas Van Stolk inv. no 25917
Fotografie Cowboy Carter door Blair Caldwell, 2024

Beyoncé maakt met haar nieuwe album slim gebruik van de kracht van beeld. Dit wordt geïllustreerd door twee afbeeldingen uit Atlas Van Stolk. De gelijkenissen van deze twee 19e-eeuwse beelden met de Cowboy Carter foto’s tonen hoe Beyoncé ons een nieuw perspectief biedt binnen een traditie die ons bekend is: ze daagt onze ideeën uit over wie we verwachten te zien in dit soort afbeeldingen.

De voormalige Destiny’s Child zangeres groeit op in Texas, een plek met een rijke maar complexe geschiedenis. Met Cowboy Carter herclaimt ze deze cultuur, maakt het haar eigen en laat ons zien dat de geschiedenis van de zwarte gemeenschap in de zuidelijke Verenigde Staten diep verweven is met de ontwikkeling van countrymuziek. Ze laat zien dat zwarte cowboys en rodeorijders een echte, maar vaak vergeten, geschiedenis en subcultuur hebben.

Revolutie en opstand in beelden

In een recente editie van de Groene Amsterdammer merkt schrijver Hélène Christelle Munganyende het volgende op: “Revoluties gaan altijd samen met krachtige beelden. Denk aan de zwarte Jacobijnen van de Haïtiaanse Revolutie, de eerste succesvolle slavenopstand. Of denk nu, in 2024, aan de Palestijnse ruiter Mohammed Gadir, gefotografeerd door Dudi Hasson op een steigerend paard onder een heldere lucht.” Mogelijk refereert Beyoncé met haar foto’s aan deze afbeeldingen.

Deze observatie benadrukt hoe beeldcultuur onze perceptie van opstand en revolutie vormgeven. Een andere afbeelding uit de Atlas Van Stolk verwijst naar een beroemd schilderij over de Franse Revolutie en maakt een statement over het Franse boerkiniverbod in 2016. Beelden hebben de kracht om diepe boodschappen over te brengen die anders ongehoord zouden blijven.

Eugène Delacroix, *La Liberté guidant le peuple*, 1830, Musée du Louvre, Parijs.

De kracht van beeldcultuur

Beelden zijn niet zomaar plaatjes. Ze spreken ons collectieve geheugen aan, onthullen hoe gekleurd onze geschiedenis is en maken het ‘onzichtbare’ zichtbaar. Beyoncé’s Cowboy Carter doet precies dat. Ze plaatst zichzelf in de geschiedenis, eist haar plek op en geeft ons een frisse blik op bekende beelden. Ze daagt ons uit om na te denken over wie we zien als we aan heldhaftige figuren en iconische beelden denken.

Dit album en de bijbehorende beelden zijn een krachtig statement. Ze herinneren ons eraan dat beelden een taal op zich zijn, een taal die ons aan het denken zet, ons perspectief verandert en ons inspireert om verder te kijken dan het oppervlak. Beyoncé heeft ons opnieuw laten zien hoe kunst kan uitdagen, inspireren en transformeren.

Ontdek de geschiedenis van Nederland met Atlas Van Stolk in de Bibliotheek Rotterdam, waar meer dan 270.000 unieke afbeeldingen je meenemen op een reis van de 16e eeuw tot nu.