Week van de Mediawijsheid
Tips voor het onderwijs

MediaMasters is een spannende serious game over de kansen en gevaren van (digitale) media. Strijd tijdens de Week van de Mediawijsheid van 4 t/m 12 november 2021 tegen duizenden klassen om de titel 'meest mediawijze klas van Nederland'. Na de landelijke wedstrijd aan de slag met mediawijsheid? Speel dan de vernieuwde ThemaMissies.

Gaat jouw klas er met de winst vandoor? Schrijf je gratis in of maak je klas aan via Mijn MediaMasters op de website MediaMasters.

In deze WegWijzer heeft Mediasmarties verschillende geschikte media voor kinderen van 9 - 12 jaar op een rij gezet. De verhalen (online en offline) geven je inzicht in de wereld vol media van kinderen en zijn een mooie aanleiding voor een gesprek of een activiteit. Je hoeft natuurlijk niet alle media uit deze WegWijzer te gebruiken. Kijk en kies zelf welke media je wilt gebruiken om samen te lezen, kijken, luisteren, spelen of doen. Ga samen aan de slag en praat over mediagebruik.

We zijn steeds vaker online en dat biedt oneindig veel mogelijkheden. Maar wat we onderweg niet moeten vergeten is dat we wel balans moeten houden. Dat geldt eigenlijk voor alles. Voor gezond eten en van een taartje genieten. Voor actief bezig zijn en uitrusten. Voor online en offline. Ook op school zou je af en toe een dagje moeten digi-balansen.

Nu kunnen we dat wel makkelijk zeggen, maar hoe vul je dat dan in: zo’n Offline-dag? Dat is nou net de uitdaging. De één zal het moeilijker vinden dan de ander. Maar we helpen je op weg met het gratis werkboek ‘Dagje uit’ met daarin een actief offline lesprogramma voor de verschillende bouwen van jullie school, gemaakt door Het Educatiebureau van Myndr.

Met de interactieve schoolplaat van Hackshield en Schooltv ontdekken leerlingen de interessante kanten én de gevaren van internet. Zo leren ze bijvoorbeeld hoe het internet werkt en wat cookies zijn, maar ook over
cyberpesten en het belang van een goed wachtwoord. Leerlingen kunnen zelf in de plaat rondkijken en markers aanklikken, maar dit kan ook klassikaal.

HackShield is een game die kinderen tussen de 8 en 12 jaar oud weerbaar maakt tegen cybercriminaliteit. Via deze game worden kinderen opgeleid tot Cyber Agents die zichzelf en hun omgeving kunnen beschermen tegen online gevaar. Vanaf het schooljaar 2021 - 2022 is HackShield in de Klas gratis beschikbaar voor alle scholen in Nederland.

Digi-doener lessen bestaan uit een docentenhandleiding, lesbrief voor de leerlingen en slides voor op het scherm. Ga tijdens de Week van de Mediawijsheid aan de slag met de Digi-doeners: Mijn netwerk, Wees vooral jeselfie! of Rolpatronen in de media.

FutureNL is een onafhankelijke stichting . Om alle leerlingen van Nederland te bereiken kiezen ze ervoor om hun activiteiten te laten plaatsvinden op scholen: basisscholen, voortgezet onderwijs scholen en PABO’s. Ze zijn hierbij gericht op zoveel mogelijk impact en doen dit door middel van growth hacking, co-creatie en samenwerking met scholen, private en publieke partners.

Internet en social media zijn laagdrempelig en spelen een grote rol in het leven van kinderen. Meestal is het leuk maar het gaat niet altijd goed. Denk aan het verspreiden van foto's en filmpjes zonder goedkeuring, online pesten of gehackt worden. Omdat veel kinderen de gevolgen van deze acties niet overzien, is het voor jou als leerkracht van groot belang de kinderen veilig internet en sociale media te laten gebruiken. In het e-book Digitaal opgroeien, een handleiding voor leerkrachten, vind je antwoord op verschillende vragen en situaties. Ga voor meer informatie naar de website van Veilig internetten, een website waar mensen tips, tricks en praktische stap voor stap uitleg kunnen vinden over wat zij kunnen doen en laten om veilig te internetten. Veiliginternetten.nl is een gezamenlijk initiatief van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, het ministerie van Justitie en Veiligheid / Nationaal Cyber Security Centrum, ECP | Platform voor de InformatieSamenleving en het bedrijfsleven.

Digitale geletterdheid is in onze maatschappij niet meer weg te denken. Maar hoe leren kinderen nu eigenlijk wat echt en wat nep is in deze digitale samenleving? In de boekenserie Lees je digiwijs, schrijven verschillende kinderboekenschrijvers én experts over onderwerpen die bij digitale geletterdheid horen. Geschikt vanaf groep 5. Benieuwd naar de serie Lees je digiwijs? Op deze pagina vind je alle verkrijgbare boeken: serie Lees je digiwijs inclusief een handleiding, een digibordles en werkbladen. Uiteraard zijn de boeken ook te leen in de bibliotheek. Kijk in onze catalogus. De boeken zijn ook als e-book te leen via de online bibliotheek.

Wil je aan de slag met mediawijsheid? Maar zie je door de bomen het bos niet meer? Kijk dan eens op de website Mediawijsheid.nl. Er staan diverse dossiers voor scholen, waaronder een handig overzicht van lesmateriaal. De meeste lesmaterialen zijn gebaseerd op (een deel van) het Mediawijsheid Competentiemodel. In het dossier Lesmateriaal een overzicht aan lesmateriaal per soort, doelgroep en thema.

Voor ouders en leraren is HoeZoMediawijs.nl een startpunt om kinderen beter te leren omgaan met internet en (sociale) media. De website biedt basiskennis aan kinderen vanaf 10 jaar d.m.v. betrouwbare informatie, educatieve filmpjes en doe-opdrachten. De website is zo ingericht dat kinderen en jongeren zelfstandig kunnen rondkijken en opdrachten maken, zowel thuis als op school.

Hoe zorg jij ervoor dat jouw leerlingen vaardig, veilig en bewust online gaan en zijn?
Het gratis Lesprogramma Online Masters biedt 13 interactieve lessen die ingaan op de kansen die digitale technologie te bieden heeft en ook een gesprek creëren over de uitdagingen. Ook helpt het programma jou bij het samenstellen van een aansprekend lesaanbod over digitale geletterdheid. Online Masters is samengesteld met behulp van experts (de ‘Masters’) uit de praktijk: van professoren tot vloggers. Online Masters draagt bij aan de digitale geletterdheid van de leerling en sluit aan bij de door curriculum.nu vastgestelde domeinen: ICT-basisvaardigheden, Mediawijsheid, Computational Thinking en Informatievaardigheden.

Het lesprogramma is ontwikkeld door VodafoneZiggo met medewerking van ECP, veiliginternetten en Netwerk Mediawijsheid.

In 2023 wordt Digitale Geletterdheid een vast onderdeel van het onderwijscurriculum. Vanaf dat moment zijn scholen verplicht om lessen over mediawijsheid te geven. Daarom is het belangrijk dat ook leraren mediawijs en digitaal vaardiger te worden. Ben jij een mediawijze leraar?

Hoe weet je of je een mediawijze leraar bent?
Het Mediawijsheid Competentiemodel is een goede leidraad. Het model laat zien dat mediawijsheid bestaat uit acht competenties:

• Apparaten en software bedienen
• Toepassingen exploreren
• Informatie vinden
• Creëren met media
• Verbinden via media
• Discussiëren over media
• Media doorgronden
• Reflecteren op mediagebruik

Meer weten over de mediawijze leraar? Ga naar de website Zelf mediawijzer worden