Boeken en verhalen vormen vaak inspiratie voor theatermakers. Met Boek op de planken komen boek en creatie bij elkaar. Rotterdamse makers stellen een collectie samen van boeken die de inspiratie vormden voor het maken van hun voorstelling. In persoonlijke notities in het boek van Bibliotheek Rotterdam lees je hoe het de maker inspireerde of hoe de auteur de boekbewerking heeft ervaren. De voorstellingen zie je in Theater Rotterdam, de boeken zijn van Bibliotheek Rotterdam en vind je in de foyer van TR Schouwburg en in de Centrale Bibliotheek.
Interview Gino van Weenen
Gino van Weenen, programmeur bij Theater Rotterdam, vroeg Rotterdamse makers naar hun inspiratie. We spraken hem over de link tussen de boeken en de voorstellingen.
Gino, jaarlijks worden veel boeken bewerkt tot theatervoorstellingen. Waarom denk je dat makers zich nog zo vaak laten inspireren door boeken?
G: Boeken zijn de tastbare versie van het verhaal dat wij elkaar elke dag vertellen. In een tijd waarin de wereld meer en meer digitaal aan het worden is grijpen makers terug naar een bron. Veel van de boeken zijn tijdloos of zijn juist een noodzaak.
In de kast staan boeken die direct gelinkt zijn aan voorstellingen (boekbewerkingen), maar er staan ook boeken die zijn gekozen door makers van Theater Rotterdam die niet direct zijn bewerkt tot een voorstelling. Waarom passen deze twee selecties goed bij elkaar?
G: De keuze voor deze boeken hebben we bewust gemaakt, om te laten zien waar de voorstellingen vandaan komen. Die zitten veelal in de hoofden van de makers maar ook die hoofden hebben voeding nodig. Als makers je laten zien waar de ideeën vandaan komen, tillen zij het gordijn een klein beetje op. Je kunt je zo een beter beeld vormen van wat er allemaal voor nodig is om te komen tot dat wat je op de planken ziet. Met het samenbrengen van deze twee selecties sla je dus een brug tussen het begin en het einde van het proces.
Jij hebt de makers persoonlijk naar hun keuze gevraagd. Wat viel je op in hun reacties en welk boek vond je het meest verassend?
G: Elke maker heeft zo zijn eigen achtergrond en expertise, dat zie je ook goed terug in de selectie van de boeken. Maar dat Alida Dors toch veel teruggrijpt op de theorieën vond ik verrassend. Ik vind zelf de diversiteit van de boeken die de makers aandragen zó bijzonder. Er is niet een boek dat opvalt, maar juist de breedte ervan.
Wat is de toegevoegde waarde van de aanwezigheid van de bibliotheekboeken in Theater Rotterdam en de nagesprekken?
G: De fysiek gevulde boekenkast is voor mij een herinnering en tegelijkertijd een voorbode. Zie het als een geheugensteun voor de voorstellingen. Zo kun je altijd terugkomen bij wat er al geschreven is. De meerwaarde, vind ik, is dat je altijd weer kan teruggrijpen op dat wat daar staat. De kracht van het geschreven woord is dat het definitief is. Het nagesprek in Theater Rotterdam is de vertaling van dat wat je net gezien hebt. Het volbrengen van die cirkel is denk de uiteindelijke meerwaarde van het hele project.
Naar welk boek en welke voorstelling kijk je zelf het meest uit?
G: De kasten in de foyer en in de bibliotheek maken mij hongerig. Ik heb een aantal boeken al gelezen maar lang niet alles. Ik ga mij denk ik eerst laven aan het boek De Jaren van Annie Ernaux, de meest recente Nobelprijswinnaar. Op de planken kijk ik erg uit naar Travis, naar de tekst van Lorraine Hansberry. Van deze tekst maakt Theater Rotterdam in 2022 een bijzondere voorstelling met Nederlands toptalent.
